Uitschakelen deze exotische killer.
Het ongelijkbladig vederkruid.
Een vriendelijk ogend plantje, luisterend naar de naam ongelijkbladig vederkruid zorgt in grote delen van de Wieden voor lastige problemen.
Deze exoot vermeerdert zich razendsnel en overwoekert grachten, vaarten en sloten. De boel groeit dicht. Waterplanten en vissen zijn het kind van de rekening. Want ze hebben zoals al het leven onderwater zuurstof nodig die deze snel groeiende boosdoener hun ontneemt.
Dit groene plantje is een irritant lastpostje.
Stuwen en gemalen worden ook danig gepest door dit uitheemse lastpostje, om nog maar niet te spreken van de overlast die de pleziervaart er van ondervindt.
Maar er gloeit hoop aan de horizon. Want de WDODelta sloeg samen met Natuurmonumenten en de Provincie Overijssel de handen ineen.
Bestrijding met de harkboot
Het ongelijkbladig vederkruid kun je met de hand bestrijden, maar alleen daar waar de locatie moeilijk bereikbaar is en waar deze ellendeling nog maar mondjesmaat aanwezig is.
Maar op die plaatsen waar deze plant, die eigenlijk in een aquarium thuishoort, er helemaal een potje van maakt wordt de harkboot ingezet.
Dit monster bindt de strijd aan met z’n aartsvijand en harkt hem met huid en haar uit de bodem. Er wordt geen spaander van deze onverlaat overgelaten. althans dat wordt weleens verondersteld. Want het groene gevaar vermeerdert zich onverminderd en zal in komende seizoenen zeker weer z’n kop opsteken. Elk blaadje wat ongemerkt onderwater blijft zal zich juichend vermeerderen en uitgroeien tot een volwaardige plant.
Maar gelukkig wordt er een serieuze waterslag gevoerd met deze taaie vijand beginnend in de Schinkellanden in Belt-Schutsloot.
Foto’s: Waterschap Drents Overijsselse Delta
Met dank aan WDO Delta. Waterschap Drents Overijsselse Delta die samen met natuurmonumenten en de provincie Overijssel erg goed werk doen om de Wieden bevaarbaar te houten en vooral ook de flora en de fauna in dit schitterende gebied met hun beleid en inzet een grote dienst bewijzen. Het is niet voor niets dat we regelmatig met de Greenrivers de Schinkellanden bezoeken.
Het ongelijkbladig vederkruid is een invasieve soort
Hieronder nog wat extra info.
Het ongelijkbladig vederkruid, ook bekend als Myriophyllum heterophyllum, is een waterplant die behoort tot de familie Haloragaceae. Het is een van de vele soorten vederkruid die wereldwijd voorkomen.
Hier zijn enkele kenmerken van het ongelijkbladig vederkruid:
Uiterlijk: Het ongelijkbladig vederkruid is een ondergedoken waterplant met fijn verdeelde bladeren die lijken op veren. De bladeren zijn groen van kleur en groeien in wervelende kransen rond de stengels.
Groei: Het vederkruid groeit zowel in stilstaand water als in langzaam stromend water, zoals meren, vijvers, beken en sloten. Het kan ook groeien in zowel zure als basische wateren.
Verspreiding: Dit vederkruid is van oorsprong afkomstig uit Noord-Amerika, maar is geïntroduceerd in andere delen van de wereld, waaronder Europa. Het kan zich verspreiden door middel van zaden en vegetatieve voortplanting, waarbij stukken van de plant kunnen loslaten en nieuwe individuen vormen.
Ecologische rol: Vederkruiden zijn belangrijke planten voor aquatische ecosystemen. Ze bieden schuilplaatsen en voedselbronnen voor waterorganismen zoals kleine vissen en ongewervelde dieren. Ze helpen ook bij het verbeteren van de waterkwaliteit door overtollige voedingsstoffen op te nemen en zuurstof aan het water toe te voegen.
Beheersing: In sommige gebieden wordt lastige en brutale vederkruid beschouwd als een invasieve soort, omdat het snel kan groeien en inheemse waterplanten kan verdringen. Het kan ook problemen veroorzaken voor recreatieve activiteiten zoals zwemmen en vissen door de vorming van dichte vegetatiematten.
Het beheersen van het ongelijkbladig vederkruid kan uitdagend zijn en vereist vaak een geïntegreerde aanpak, waaronder mechanische verwijdering, chemische bestrijdingsmiddelen en biologische controlemethoden.
Het is belangrijk op te merken dat lokale wet- en regelgeving kan verschillen met betrekking tot het beheer van invasieve soorten, dus het is raadzaam om contact op te nemen met de relevante instanties of deskundigen op het gebied van natuurbeheer voor specifieke informatie en richtlijnen met betrekking tot het ongelijkbladig vederkruid in uw regio.
Ook de Amerikaanse waterwaaier veroorzaakt veel overlast
Er zijn recente ontwikkelingen én maatregelen gestart in de Weerribben-Wieden rond de overmatige groei van waterplanten — het is dus niet zo dat het “er helemaal” niet meer is, maar én er wordt iets aan gedaan én de situatie in sommige gebieden verbetert (of wordt beter beheerd). Hieronder de belangrijkste punten, wat bekend is over overlast en wat de verwachtingen zijn.
Wat speelt er nu?
De Amerikaanse waterwaaier (Cabomba) en het natuurlijk ook het ongelijkbladig vederkruid (Myriophyllum heterophyllum) zijn twee snelgroeiende exotische planten, die zich in de afgelopen jaren sterk hebben verspreid in De Wieden en Weerribben.
Deze soorten verdringen inheemse waterplanten en zorgen dat vaarwegen sneller dichtgroeien. Botenschroeven blijven eraan haken of raken dichtgegroeid, wat de pleziervaart hindert.
Er zijn raamovereenkomsten getekend met bedrijven (o.a. Vebego Groen Participatie en Netjes Kampen) om de exoten te verwijderen uit kanalen, watergangen en particuliere havens.
Er zijn speciale containers geplaatst bij jachthavens en hellingen om uit de schroef verwijderde planten of plantresten kwijt te kunnen.
In het Oostelijke Belterwiede loopt een proef om bepaalde inheemse waterplanten (zoals fonteinkruiden) beheerd te maaien, in overleg met de recreatiesector, om recreatie (o.a. varen) mogelijker te maken zonder de natuurdoelen al te veel te schaden.
Hinder blijft aanwezig, vooral in bepaalde plekken
Ondanks de maatregelen is in sommige watergangen en op routes voor de recreatievaart nog steeds overlast — varen door dichtgroei, schroeven die vastlopen, of dat boten minder manoeuvreerruimte hebben.
Het effect is niet overal even groot: in druk bevaren of centraal gelegen vaarwegen is onderhoud (maaien / hakken / verwijderen) relatief vaker aanwezig; in meer afgelegen of minder gebruikte wateren kan de groei sterker zijn.
Is het “nog zo vervelend” voor de pleziervaart?
Ja, in zekere mate — maar het hangt sterk af waar je vaart, wanneer (seizoen) en hoe actief het beheer is in dat deel van het gebied.
Enkele nuances:
Wie vaak vaart over bekende hoofdvaarwegen of populaire routes merkt de overlast meer (of eerder) dan iemand in rustige zijtakken. In de vaar‐topzomer kunnen de problemen groter zijn (meer groei, meer plantendichtheid).
Voor lichte boten met weinig diepgang is het soms minder problematisch dan voor grotere bofoten met schroeven of buitenboordmotoren die moeilijker door dichte planten kunnen.
Verwachtingen en vooruitzicht:
De grootschalige machinale verwijdering van invasieve exoten moet de komende jaren merkbaar effect gaan hebben. Het doel is o.a. het voorkomen dat de oppervlakte waarin deze exoten voorkomen verder groeit.
Combinatie van handwerk, maatwerk (waar maaien wel/geen optie is), en samenwerking met recreanten om verspreiding (door boot, schroef, etc.) tegen te gaan, zal belangrijk zijn.
Beheerplannen (zoals het Natura 2000-beheerplan) worden geactualiseerd („vernieuwd beheerplan”) en nieuwe natuurdoelanalyses worden gemaakt, wat extra mogelijkheden bieden voor verbetering.
Maar zowel Het ongelijkbladig vederkruid en ook De Amerikaanse waterwaaier zullen het de pleziervaart nog wel even hoofdbrekens kosten.